Tattvartha Sutra

De "Tattvartha Sutra", ook bekend als "Tattvarthadhigama Sutra", is een van de belangrijkste teksten in de jaïnistische filosofie. Het werd rond de 2e eeuw na Christus samengesteld door de jaïnistische monnik Acharya Umasvati (ook bekend als Umasvami) en presenteert systematisch de kernprincipes van het jaïnisme. De tekst wordt vereerd in zowel de Svetambara- als de Digambara-sekten van het jainisme, waardoor het een uniek en gezaghebbend geschrift is.

### Overzicht

De "Tattvartha Sutra" is geschreven in het Sanskriet en bestaat uit 10 hoofdstukken, die in totaal 357 sutra's (aforismen) omvatten. Het werk bestrijkt verschillende aspecten van de jaïnistische filosofie, waaronder metafysica, kosmologie, ethiek en het pad naar bevrijding (moksha).

### Structuur en inhoud

1. **Hoofdstuk 1: Juist geloof (Samyak Darshana)**
- Dit hoofdstuk bespreekt de aard en het belang van het juiste geloof, dat de basis vormt van het jaïnistische pad naar bevrijding. Het benadrukt de noodzaak van geloof in de ware aard van de werkelijkheid, zoals beschreven door de jaïnistische leringen.

2. **Hoofdstuk 2: Juiste kennis (Samyak Jnana)**
- De juiste kennis wordt uitgewerkt, waarbij de soorten kennis worden uitgelegd (Mati Jnana, Shruta Jnana, Avadhi Jnana, Manahparyaya Jnana en Kevala Jnana) en de middelen om deze te verwerven.

3. **Hoofdstuk 3: Juist gedrag (Samyak Charitra)**
- Dit hoofdstuk beschrijft het ethische en morele gedrag dat vereist is voor een jaïnistische beoefenaar. Het schetst de geloften (Mahavratas en Anuvratas) en de principes van geweldloosheid (Ahimsa), waarachtigheid (Satya), niet-stelen (Asteya), kuisheid (Brahmacharya) en geen bezit (Aparigraha).

4. **Hoofdstuk 4: Het universum (Lokavibhaga)**
- Dit gedeelte beschrijft de structuur en aard van het universum, inclusief de concepten loka (wereld) en aloka (niet-wereld), en de zes substanties (dravyas) die de werkelijkheid vormen: Jiva (ziel), Pudgala (materie), Dharma (bewegingsprincipe), Adharma (principe van rust), Akasha (ruimte) en Kala (tijd).

5. **Hoofdstuk 5: De toestroom van karma's (Ashrava)**
- Het proces waardoor karma's de ziel binnendringen en binden, wordt uitgelegd. Dit omvat de oorzaken en omstandigheden die tot de toevloed van karma leiden.

6. **Hoofdstuk 6: De slavernij van karmas (Bandha)**
- Dit hoofdstuk gaat dieper in op de verschillende soorten karmische banden en hun effecten op de ziel. Het legt ook de categorieën karma's uit en hoe deze het leven van wezens beïnvloeden.

7. **Hoofdstuk 7: Het stoppen van karmas (Samvara)**
- Technieken en praktijken om de toestroom van nieuw karma te stoppen worden besproken. Deze praktijken omvatten verschillende vormen van zelfdiscipline en controle.

8. **Hoofdstuk 8: Het vergieten van karma's (Nirjara)**
- Er worden methoden beschreven om het verzamelde karma kwijt te raken, waaronder boetedoening, meditatie en andere ascetische praktijken.

9. **Hoofdstuk 9: Bevrijding (Moksha)**
- De staat van bevrijding en de kwaliteiten van een bevrijde ziel worden gedetailleerd beschreven. Dit hoofdstuk benadrukt het uiteindelijke doel van de jaïnistische beoefening, namelijk het bereiken van een staat van eeuwige gelukzaligheid en vrijheid uit de cyclus van geboorte en dood.

10. **Hoofdstuk 10: Epiloog**
- Dit slothoofdstuk vat de belangrijkste punten samen en herhaalt het belang van de principes die in de voorgaande hoofdstukken zijn besproken.

### Betekenis

De "Tattvartha Sutra" dient als een uitgebreide gids voor het begrijpen van de essentie van de jaïnistische filosofie. De beknopte en systematische presentatie ervan maakt het tot een cruciale tekst voor zowel wetenschappers als beoefenaars van het jainisme. De commentaartraditie op dit werk is uitgebreid, met talloze interpretaties die door de eeuwen heen zijn geschreven om de betekenis ervan te verduidelijken.